In de loop van 2019 en 2020 openen we verschillende subsidieregelingen voor projecten die mensen actief bij erfgoed betrekken. Denk bijvoorbeeld aan een eigentijdse invulling van tradities en ambachten, maar ook aan digitaal erfgoed of archeologie. Eerder stelden onze erfgoedadviseurs zich al online voor aan subsidieaanvragers (zie foto). Voor praktische vragen kun je bij hen terecht. Nu vertelt senior programma-adviseur Jan ten Berge over de totstandkoming en de invulling van onze regelingen.

Waarom en waarom nu?
Jan: ‘Erfgoed vertelt het verhaal van jou en je omgeving. Het verbindt mensen. Erfgoed komt tot leven door mensen die er actief mee bezig zijn: vrijwilligers, beoefenaars of erfgoedgemeenschappen. Zij maken het relevant en dat ondersteunen wij graag.

Daarom zijn we erg blij met de beleidsbrieven ‘Cultuur in een open samenleving’ en ‘Erfgoed telt’ van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Die benadrukken de verbindende kracht van erfgoed. En dit kabinet doet ook boter bij de vis! Door die extra middelen is dit een goede tijd voor deze subsidieregelingen.’

Hoe zorg je ervoor dat die middelen bij de juiste projecten terechtkomen?
‘We onderzoeken eerst waaraan behoefte is. In dit geval via een veldverkenning en rondetafelgesprekken met zoveel mogelijk relevante partijen: musea, erfgoedhuizen, vrijwilligers- en onderwijsorganisaties, etc. Aan de hand daarvan zetten we de verschillende regelingen op. Daarin staan de mensen die actief met erfgoed bezig zijn steeds centraal.’

Wat heb jij zelf met immaterieel erfgoed?
‘Ik kom uit een klein Twents dorp en deed vroeger aan midwinterhoornblazen, een gebruik tijdens de advent. Elk dorp heeft zijn eigen roep en om die op een koude windstille dag in de verte te horen is heel bijzonder. Verder deed ik natuurlijk enthousiast mee aan de paasgebruiken – ja, ik ben wel opgegroeid met tradities en ben altijd gefascineerd door de bevlogenheid van mensen en de kracht van de gemeenschapszin die daarmee gemoeid is. En als ik nu om me heen de zoektocht zie naar waarden en kleinschalige initiatieven als oplossing voor hedendaagse problemen, vraag ik me af of elementen van het noaberschap uit mijn geboortestreek niet ook heel goed bruikbaar zouden zijn in de grote stad…’

Met wie werken we samen?
‘Om de kennis te delen, voor een duurzaam effect, werken we per regeling met één of meer gespecialiseerde landelijke partijen samen. Voor Immaterieel erfgoed met het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland, voor Digitaal Erfgoed met het DEN Kennisinstituut cultuur en digitalisering en het Netwerk Digitaal Erfgoed en voor Archeologieparticipatie en erfgoedparticipatie volgens het Verdrag van Faro met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.’

Welke subsidieregelingen zijn er nu voor erfgoedprojecten – bij ons of bij partners?
‘Wie zich richt op de eigentijdse beoefening van immaterieel erfgoed of wie creatief gebruik van digitaal erfgoed onder jongeren stimuleert kan een subsidieaanvraag indienen. Daarnaast hebben we de regeling Archeologieparticipatie: voor projecten die mensen in hun vrije tijd aan archeologie laten doen – als vrijwilliger of deelnemer aan activiteiten op dat gebied, en een regeling voor erfgoedvrijwilligers.’ (Voor alle mogelijkheden: zie het overzicht onderaan).

‘Past je project niet in onze regelingen, dan zijn er meer opties. Op het gebied van digitaal erfgoed bundelen we onze krachten met het Mondriaan Fonds en het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie. Zij hebben allebei een bijpassende, op hun doelgroep gerichte regeling (die van het Mondriaan Fonds loopt tot 3 augustus 2020).'

Onze erfgoedregelingen op een rij

Regelingen erfgoedparticipatie 2019-2020 (open t/m 18 december 2020):
• Immaterieel erfgoed
• Creatief gebruik digitaal erfgoed
• Archeologieparticipatie
• Erfgoedvrijwilligers
• Vind elkaar in erfgoed. Verken de Faro-werkwijze

Regelingen die niet alleen op erfgoed gericht zijn:
• Cultuurmakers van nu (voor kleinschalige experimentele projecten)
• Maakruimte voor cultuur (voor grotere innovatieve samenwerkingen)
• Internationale samenwerking (de titel zegt het al)

Regelingen voor (erfgoed)educatie:
• Mediakunst- en erfgoededucatie
• Versterking cultuureducatie vmbo, vso en praktijkonderwijs